استان کرمانشاه یا کرمانشاهان از استانهای غربی ایران است که دارای آب و هوای سرد و کوهستانی، جاذبههای طبیعی و تاریخی فراوان، مردمانی با اصالت، مهمان نواز و کرد زبان و البته گویشی متفاوت از نواحی دیگر کرد زبان. در این استان علاوه بر جاذبه های تاریخی و باستانی فراوان که موجبات جلب گردشگر فراوان به این منطقه میشود شاهد صنایع دستی زیبا، آداب و رسوم غذایی خاص و فوقالعاده و نیز بعضی از اقلام خوراکی بی نظیر ویژه این منطقه هستیم از جمله روغن حیوانی فوقالعاده متفاوت و معروف آن، به علاوه نان شیرینی برنجی و کاک، خوراک های سنتی متفاوت ویژه مثل خورش خلال و دنده کباب، آش ترخینه و… در این بین ما با ذکر گوشهای از تولیدات صنایع دستی این استان شما را با خود به دنیای رنگین و زیبا و جذاب دیگری از این خطه میهن عزیزمان میبریم.
یازده صنعت بومی و سنتی استان
استان کرمانشاه دارای صنایعدستی متفاوت و خاصی است. محصولات صنایع دستی در این استان بیشتر جنبه کاربردی داشته، البته در عین حال زیبا، رنگین و جذاب می باشند اما به لحاظ ساختاری جنبه کاربردی محصولات وجه غالب صنایع دستی استان است که در ابتدا فهرستوار بدان اشاره می رود و چند مورد آن با معرفی و بررسی بیشتر ارائه می گردد :
1)گلیم بافی 2)موج بافی 3)نمد مالی 4)چیخ بافی 5)گیوه کشی 6)قلمزنی 7)پرده و جاجیم بافی 8)قالیبافی 9)ارغوان (سبد)بافی 10)ساخت سازهای سنتی (تنبور) 11)مرس بافی (نوعی پارچه محلی)
در این مقال مختصر به معرفی سه رشته مهم و معروف کرمانشاه گیوه کشی، گلیم بافی و ساخت سازهای سنتی اشاره مینماییم.
گلیم بافی از صنایع دستی این استان بوده که در بیشتر خانه ها بافت آن رواج دارد. خانه بیشتر روستاییان در هر سین کارگاه گلیم بافی است. هرسین مرکز تولید عمده گلیم در استان است که شهرت زیادی دارد. علت رواج گلیمبافی در بیشتر نقاط استان وجود مراتع فراوان در استان و در نتیجه گسترش دامپروری و به دنبال آن وفور مواد اولیه لازم (الیاف) برای بافت گلیم است. نقوش گلیم در این خط بیشتر نقوش چشم نظامی و نیز نقوش ترکیبی درخت، لاله، گنجشک، مرغابی، مار، عروسک قیچی خطوط افقی و عمودی و نقش قرقره راه راه، پنجه گربه، قاچ خربزه، گل مشرقی، گل ترمه و سوزنی در نقش گلیم های منطقه به چشم می خورد.
گیوه کشی از دیگر صنایع دستی مهم و دیرینه کرمانشاه است، در اصطلاح گویش محلی آن را کلاش هم میگویند. مراکز ساخت گیوه در استان هرسین، کرمانشاه و پاوه میباشد. در استان کرمانشاه به علت شرایط جغرافیایی ویژه کوهستانی و نیز گذرگاههای صعبالعبور و سنگلاخی استفاده از پای پوش گیوه رواج چشمگیری دارد زیرا گیوه های کرمانشاه علاوه بر سبک و نرم بودن، راحت و نیز دارای کفی های مقاوم بوده که به رفت و آمد گله داران در مراتع و معابر کوهستانی بسیار کمک می نماید.
ساخت سازهای سنتی (تنبور).
یکی دیگر از صنایع دستی متفاوت و جذاب این استان ساخت ساز سنتی (تنبور) و به لهجه کردی محلی (تمیره) می باشد. تنبور سازی عرفانی است که افراد اهل عرفان که در این استان دارای حلقه های عرفانی فراوان می باشند از آن استفاده به عمل میآورند (در مجالس ذکر و دعا) و همچنین مراسم مذهبی و نیایش ویژه خود. سازهای مضرابی مشابه همانند سه تار و چگور نیز از خانواده تنبور محسوب می شود که در این استان تولید می شوند.