آیا صنایع دستی بازار کار دارد

پیرامون سوال مطرح شده باید متذکر گشت که اصولا بازار کار امری خود به خودی یا یک اتفاق و حادثه نیست که پیش آید و آدمی را با شرایطی پیش بینی نشده روبرو سازد بلکه امری است که مثل سایر عوامل اقتصادی، فرهنگی و … مستلزم برنامه ریزی علمی و دقیق مبتنی بر نیازها و پیش فرض های مختلف و همچنین سرمایه گذاری و ایجاد بسترها و زیرساخت های لازم است و البته در رابطه با صنایع دستی مستلزم تلاشی دو چندان می باشد

ناگفته پیداست که بخش های وسیعی از جامعه ایران مستقیم و غیر مستقیم در حوزه صنایع دستی ایران مشغول فعالیت بوده و چراغ این چرخه اقتصادی را روشن نگاه داشته اند لیکن این حیطه دارای ظرفیتی به مراتب بالاتر و وسیع تر از وضعیت کنونی می باشد. حوزه صنایع دستی از جمله معدود حیطه هایی است که تصدی گری نهادهای دولتی و رسمی در آن نمود کمتری دارد(در قیاس با سایر حوزه های موجود)و این امر ضرورت مطالعه، برنامه ریزی جامع مبتنی بر شناخت صحیح و واقعی و سرمایه گذاری زیربنایی برای جلوگیری از تشتت و دوباره کاری را در حوزه های جغرافیایی مهم تولید صنایع دستی ایران را نمایان می سازد. با عنایت به این که مواد اولیه تمامی انواع صنایع دستی ایران بومی و محلی بوده است و نیز عوامل تولید و ادوات و تجهیزات آن کاملا و به تمام بومی و داخلی می باشد، ضرورت سازماندهی علمی و دقیق و با نگاهی راهبردی را بیش از پیش هویدا می سازد. به ویژه این که کشورهای رقیب با ورود به این ورطه و سرمایه گذاری های کلان گامهایی اساسی را برای تصاحب بازار جهانی رو به اقبال صنایع دستی برداشته اند. قبل از هرچیز می بایست متولیان مستقیم و غیر مستقیم این صنف با تصحیح ذهنیت احیانا مخدوش و ناکارآمد موجود دست به فرهنگ سازی زده و نگاه عمومی جامعه را نسبت به این امر تصحیح نمایند. با مطالعه سیستماتیک و هدفمند بر روی جغرافیای مناطق مختلف ایران در این رابطه نقاط دارای پتانسیل سرمایه گذاری را شناسایی و سپس اقدام به ساخت و یا ترمیم زیرساخت های لازمه نمایند و با تشویق و ارائه تسهیلات لازم قانونی و حقوقی سرمایه گذاران را تشویق به ورود به این حیطه نمایند. این انر تاثیری بلافصل بر ایجاد اشتغال محلی و در آینده ای نزدیک ملی و رونق اقتصادی منطقه مورد نظر دارد که در نهایت با ایجاد رشت اشتغال و رونق چرخه مالی و اقتصادی خود به عاملی موثر در جهت کاهش مهاجرت بومیان مناطق به کلان شهرها جهت کاریابی و مشکلات و معضلات متعاقب آن خواهد گردید و همچنین منجر به روشن نگاه داشتن چراغ صنایع دستی و هنر آن اقلیم خواهد گشت. من باب مثال از جمله اقدامات بستر ساز و گام موثر و هدفمندی که در این میان برداشته شده است راه اندازی رشته صنایع دستی در چندین دانشگاه معتبر ایران منجمله تهران-اصفهان-شیراز-یزد-شهرکرد و … و نیز چند موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی و پیام نور بوده است که در ترغیب و تشویق جوانان این مرز و بوم جهت احیا و رونق و گسترش بازار کار صنایع دستی قدمی بس سترگ و ستودنی است. بر اساس تحقیقات و برآوردهای به عمل آمده نزدیک به 278 رشته صنایع دستی با گرایشات و زیرمجموعه های متفاوت شناسایی شده است که بر اساس برآوردها و آمارهای موجود جمعیتی بالغ بر 9 الی 10 میلیون نفر مستقیم و غیرمستقیم در بازار کار صنایع دستی ایران مشغول به کار می باشند که سهمی معادل 30 ال 40 درصد از صادرات غیر نفتی ایران را به خود اختصاص داده اند. به عنوان نمونه استان اصفهان با جذب 518000 نفر در بازار کار صنایع دستی در 78 رشته از 278 رشته صنایع دستی ایران طلایه دار این امر می باشد. نگاهی گذرا و اجمالی هم بر آمار فوق بیانگر میزان اهمیت و اثرگذاری صنایع دستی در مجموعه بازار اقتصاد و اشتغال ایران است. لیکن باید اذعان نمود با تاسف که بعضی از صنوف و حرف و شاخه های صنایع دستی ایران یا در محاق فراموشی فرو رفته است یا آخرین کورسوهای چراغ لرزان آن در حال خاموشی و افول است. به ویژه این که بخش کثیری از آن مشاغل و حرف و رشته های هنری بر اساس شیوه انتقال بین نسلی و به عبارتی سینه به سینه و پدر و فرزندی به حیات خود ادامه داده است که با توجه به مهاجرت های بی رویه و اجباری نسل های جدید یه شهرهای بزرگ و کوچک جهت اشتغال و تحصیل خطری جدی و اساسی در کمین حیات سنن و اسلوب و تجارب ارزشمند پیشینیان در این زمینه ها است که می بایست با مطالعه، گردآوری و تدوین آن اسلوب، سنن و میراث گرانبها اولا خطر انقراض و یا فراموشی و خاموشی آن را دور کرد و در امان نگاه داشت، ثانیا باارائه شیوه های نوین علمی و جذاب اقدام به احیا و ترویج و گسترش و در نهایت ورود در چرخه تولید در مقیلس وسیع تر و گسترده تر آن نمود که طبعا با ایجاد اشتغال قطعا با اقبال محلی و ملی روبرو خواهد گشت.