ده شهر ده صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان

استان سیستان و بلوچستان دومین استان پهناور کشور است که در جنوب شرقی کشور واقع شده است. به لحاظ قومیتی این استان به دو بخش سیستان که شامل زابل، هامون، هیرمند، نیمروز و زهک است و بخش بلوچستان که از شهرستان خاش تا چابهار را در بر می گیرد. سیستان و بلوچستان دارای تمدنی چند هزار ساله است و به تبع از اصیل‌ترین و دیرین ترین قومیت‌ها و نژادهای گوناگون و متنوع ایران می باشد و بر همین اساس دارای صنایع دستی ویژه و متنوعی متناسب با محیط زیست و مواد و مصالح اولیه موجود در منطقه و سبک زندگیشان هستند، از قبیل قالی بافی، سفال گری، پوشاک، بلوچی دوزی، دودنی بافی، سیس بافی و خولک بافی. غیر از بلوچی دوزی رودوزی های سنتی دیگری نیز در این دیار رواج دارد که می‌توان از سیاه دوزی، سکه دوزی، آینه دوزی، خمک دوزی و… نام برد.

1. بلوچی دوزی یا سوزن دوزی از معروفترین هنرهای دستی و تزیینی بانوان بلوچ و صنایع دستی استان است که سابقه ای بالغ بر دو قرن دارد. سوزن دوزی ها عمدتاً با نخ ابریشم و پشم انجام می پذیرد اما هم اکنون الیاف صنعتی نیز به آن راه یافته است. سوزن دوزی یکی از راه‌های امرار معاش بانوان و دختران بلوچ است که به واسطه زمان زیادی که صرف آن می‌شود بهای کار تمام شده نیز نسبتاً بالا و گران می باشد.
2. سفال گری. از دیگر صنایع دستی برجسته این استان بلادرنگ می‌توان از سفال و سفالگری نام برد و در رأس آن سفال کلپورگان. سفال کلپورگان از معروف‌ترین سفال های جهان میباشد که باعث شده لقب موزه زنده سفال به این شهر اعطا گردد. بانوان در روستای کلپورگان به قدری به تبحر و تجربه ارزشمند در این زمینه دست یافته اند که بدون استفاده از چرخ سفالگری به ساخت ظروف منقوش و طرح دار خود می‌پردازند.
3. از دیگر محصولات صنایع دستی استان دودنی بافی است. دودنی آویزی است ساخته شده از علف ها و گلهای زرد وحشی که توسط بانوان هنرمند بافته می‌شود که علاوه بر کاربرد تزییناتی از آن به منظور مصونیت از چشم زخم اعضای خانواده استفاده میشود.
4. سیس بافی از دیگر محصولات صنایع دستی استان است که با استفاده از الیاف کناره تنه درخت خرما آن را در هم تنیده و به کمک آن رشته الیاف های ضخیم تر و قطورتری پدید می آید که با آن پادری، زیرانداز، سبد، طناب و… می سازند.
5. در خولک بافی از نی های روئیده در اطراف دریاچه هامون بهره برده می شود و خولک به وسیله آن نی ها بافته می شود.
6. خامه دوزی یا خمک دوزی نیز از دیگر صنایع دستی استان است. در اصل خامه دوزی همان سوزن دوزی است که در آن از نخ ابریشم استفاده می‌شود که قدمت آن را برابر با قدمت زمان پیدایش ابریشم می دانند.